Szparag – zielony, biały, fioletowy, kruchy, sezonowy. W Gminie Przemęt to nie tylko warzywo. To symbol tradycji, pracowitości, lokalnej przedsiębiorczości i dumy. W niedzielę 15 czerwca, na Stadionie Klonowym w Mochach, to właśnie szparag znalazł się w centrum wydarzeń, które zapisało się w historii regionu. Tego dnia Gmina Przemęt została oficjalnie ogłoszona Szparagową Stolicą Polski.
To tytuł, który nie jest ani przypadkowy, ani symboliczny. To efekt konsekwentnych działań lokalnych producentów, ogrodników, rolników, samorządu i zwykłych mieszkańców. Efekt wspólnoty, która z pasją i szacunkiem pielęgnuje lokalne dziedzictwo.
Choć wydarzenie oficjalnie rozpoczęło się o godz. 15:00, Stadion Klonowy tętnił życiem już od rana. Pracownicy Urzędu Gminy, Gminnego Centrum Kultury i Biblioteki, Przemęckiego Przedsiębiorstwa Komunalnego Sp. z o.o., sołectwa, koła gospodyń, strażacy, technicy i wystawcy – wszyscy pracowali, by wszystko dopiąć na ostatni guzik.
Uroczystości rozpoczęły się punktualnie. Publiczność powitała Agnieszka Klugiewicz p.o. dyrektora GCKiB w Przemęcie, a na scenie pojawili się: Wójt Janusz Frąckowiak, Wicemarszałek Województwa Wielkopolskiego Krzysztof Grabowski, Sekretarz Stanu MSWiA Wiesław Szczepański, senator Jan Filip Libicki, Starosta Powiatu Wolsztyńskiego Jacek Skrobisz, Komendant Powiatowy Państwowej Straży Pożarnej w Wolsztynie kpt. Damian Glapiak, Komendant Powiatowy Policji w Wolsztynie mł. insp. Katarzyna Sobczak-Kukawka, Burmistrz Wolsztyna Dominik Tomiak, Wójt Gminy Siedlec Artur Walczak-Mortezai, Przewodnicząca Rady Gminy Monika Maćkowiak, Zastępca Wójta Gminy Przemęt Waldemar Kalitka, Zastępca Wójta Gminy Siedlec Damian Wita, Prezes Polskiego Związku Producentów Szparaga Marian Jakobsze, prof. dr hab. Mikołaj Knaflewski oraz delegacja producentów szparaga z Chin.
Już na samym początku padły ważne słowa. – Dziś nie tylko świętujemy, ale i pokazujemy, że nasz region to centrum polskiej uprawy szparaga. To efekt pracy wielu ludzi – rolników, ogrodników, przedsiębiorców i lokalnych liderów – mówił wójt Janusz Frąckowiak.
Chwilę później, w specjalnym namiocie przy scenie, wicemarszałek Grabowski podpisał umowy dotyczące mobilnych kuchni warsztatowych. Trafią one do Kół Gospodyń Wiejskich i organizacji z całego regionu. W tym roku podpisano aż 80 takich dofinansowań na łączną kwotę blisko 700 tys. zł. Wśród beneficjentów znalazły się m.in. KGW z Siekówka, Konojadu, Drużynia, Kamieńca Poznańskiego, Bukowca i Bogusławek, a także Fundacja Elements i OSP Głuponie.
W tym samym czasie na scenie trwały występy artystyczne przygotowane przez dzieci i młodzież z terenu gminy. Szkoła Podstawowa w Mochach zaprezentowała inscenizację „Zasadził dziadek szparaga” oraz piosenkę „Słoneczko”. Maluchy z przedszkoli w Mochach i Przemęcie zaprezentowały barwne układy taneczne. Ich występy zebrały gorące brawa.
Tuż po tym scenę przejęła Kapela Podwórkowa „Przemęckie Krokusy”, która swoim ludowym repertuarem porwała zgromadzonych do wspólnego śpiewu i klaskania.
Jeszcze przed oficjalnym rozpoczęciem wydarzenia, od godz. 13:00, trwała rejestracja uczestników konkursu „Szparagowa Doskonałość”. Do rywalizacji stanęło aż 11 kół gospodyń wiejskich z różnych części Wielkopolski. Jury złożone z ekspertów i smakoszy, z Mateuszem Gesslerem na czele, oceniało zarówno smak potraw, jak i sposób ich podania.
– Panie z KGW pokazały klasę. Szparag był tu składnikiem głównym, ale sercem całego dania była pasja – mówił Gessler po zakończeniu degustacji.
Najlepsze okazało się KGW z Wijewa, które zgarnęło najwyższe noty za smak, kreatywność i prezentację. Nagrody wręczyli wspólnie: wójt Janusz Frąckowiak i Mateusz Gessler.
– Osobiście wybieram zielonego szparaga. A jeśli szparag, to koniecznie z jajkiem – to połączenie klasyczne, ale absolutnie niezawodne – powiedział nam z uśmiechem Mateusz Gessler. – Miłość do szparagów zaszczepiła we mnie babcia. To ona nauczyła mnie nie tylko, jak go przygotowywać, ale też jak go szanować – jako produkt sezonowy, wyjątkowy, wymagający uwagi. Muszę przyznać, że zaskoczyła mnie kreatywność pań z KGW, ich pomysłowość i to, jak wiele serca włożyły w przygotowanie każdego talerza.
Tuż po tym znany kucharz udał się do strefy pokazów kulinarnych, gdzie przygotował risotto ze szparagami. Gotowanie na żywo, degustacje i porady kulinarne przyciągnęły tłumy. – Szparag to król sezonu. Trzeba go umieć podać – z szacunkiem – mówił Gessler, chętnie fotografując się z mieszkańcami.
Wśród zaproszonych gości znalazła się delegacja producentów szparaga z Chin, która z inicjatywy Polskiego Związku Producentów Szparaga gościła w gminie przez kilka dni. Wizyta miała charakter studyjny i była okazją do nawiązania kontaktów z lokalnymi rolnikami.
Chińscy producenci odwiedzili dwa gospodarstwa: pana Tomasza Szwarca w Poświętnie, gdzie mogli przyjrzeć się uprawie zielonego szparaga oraz pana Miłosza Knopa w Mochach, który specjalizuje się w uprawie białego szparaga. Goście zobaczyli zarówno pola, jak i zaplecze techniczne, gdzie odbywa się obróbka warzyw.
Wrażenia były jednoznacznie pozytywne. – Wysoki poziom organizacyjny, nowoczesna technologia i niezwykła jakość upraw. To może być początek ciekawej współpracy – oceniali przedstawiciele delegacji.
Kulminacyjnym momentem dnia była uroczystość nadania Gminie Przemęt tytułu Szparagowej Stolicy Polski.
Prof. Mikołaj Knaflewski w swojej laudacji podkreślił: – Przemęt to gmina, która nie tylko produkuje szparagi na skalę krajową, ale też potrafi promować je z dumą i kulturą. To przykład, jak lokalny produkt może stać się narodową marką.
Marian Jakobsze, prezes PZPS, zaznaczył, że Przemęt od lat buduje silną pozycję na szparagowej mapie Polski i Europy. – To nie była decyzja polityczna, ale logiczna konsekwencja tego, co już się dzieje – tytuł Szparagowej Stolicy należy się Wam jak mało komu – mówił do zgromadzonych.
Podczas części oficjalnej przekazano symboliczny akt nadania tytułu, a także wręczono statuetkę Złotych Szparagów dla Gminy Przemęt. Po uroczystym wręczeniu dokumentu głos zabrał wójt Janusz Frąckowiak, który nie krył wzruszenia: – To zasługa naszych mieszkańców – ich pracy, wytrwałości i pasji. Ten tytuł to nie nagroda za jedną kampanię promocyjną, ale efekt lat wspólnej pracy na polach, w kuchniach, na jarmarkach i scenach. Dziś cała Polska wie, że szparag ma swoje serce w Gminie Przemęt.
Do zgromadzonych zwróciła się także Monika Maćkowiak, przewodnicząca Rady Gminy, mówiąc: – Ten tytuł zobowiązuje. Będziemy go nosić z dumą i odpowiedzialnością. Dziękuję wszystkim, którzy na co dzień promują nasze dziedzictwo.
Wśród licznych stoisk odwiedzających przyciągał punkt Tomasza Szwarca – lokalnego producenta szparagów z Poświętna, który oferował świeże, lokalne produkty – zarówno białe, jak i zielone szparagi. Stoisko cieszyło się ogromnym zainteresowaniem, szczególnie wśród turystów i osób szukających najwyższej jakości warzyw prosto z pola.
Wydarzenie nie byłoby kompletne bez obecności Kół Gospodyń Wiejskich, które po raz kolejny udowodniły, że tradycja może iść w parze z profesjonalizmem i pasją. Na ich stoiskach można było spróbować prawdziwych lokalnych specjałów. Stoły uginały się od ciast, chleba ze smalcem, kiszonych ogórków, a unoszący się nad stadionem zapach tradycyjnych dań przyciągał gości z każdej strony. Atmosfera była prawdziwie rodzinna – rozmowy, wspólne śmiechy, zachwyty i pytania o przepisy tworzyły niepowtarzalny klimat.
– KGW to prawdziwe serce naszych miejscowości. Tam, gdzie działają gospodynie, dzieje się coś dobrego – i dla ludzi, i dla tradycji. To one dbają o smaki, o estetykę, o klimat takich wydarzeń jak Święto Szparaga. Dzięki nim to święto ma duszę, a nie tylko program. Jestem ogromnie wdzięczny za ich pracę i energię, którą wnoszą w życie całej gminy – podsumował wójt.
Podczas całego wydarzenia goście mogli korzystać z licznych atrakcji: Strefy Małego Szparaga, wesołego miasteczka, edukacyjnych stoisk Koła Łowieckiego „Dzik” z Moch czy pokazu pierwszej pomocy przygotowanego przez strażaków z Komendy Powiatowej w Wolsztynie.
Nie zabrakło stoiska promocyjnego Gminy Przemęt z popularnym „Kołem Wiedzy o Gminie” oraz oferty Spółdzielni Socjalnej „Konwalia”, Przemęckiego Przedsiębiorstwa Komunalnego Sp. z o.o. i Stowarzyszenia „Równi Ważni Potrzebni”.
Swoją obecność zaznaczyły też ogólnopolskie i lokalne media. Wójt Janusz Frąckowiak udzielał wywiadów między innymi dla TVP 3 Poznań, Radia Poznań, Telewizji Leszno i Super Expressu, a materiały z wydarzenia trafiły do relacji telewizyjnych, internetowych i gazet papierowych.
Na zakończenie dnia na scenie pojawił się Staszek z Gór, który porwał publiczność energetycznym występem. Tańce, wspólne śpiewy, bisy i mnóstwo pozytywnej energii.
– Przemęt to wyjątkowe miejsce – zabrałem tu rodzinę i psy. Czuję się jak w domu! – powiedział artysta, schodząc ze sceny i pozując do zdjęć z fanami.
Święto Szparaga 2025 przeszło do historii jako dzień, który potwierdził, że lokalność, tradycja i wspólne działanie mogą stać się siłą rozwoju. Gmina Przemęt nie tylko sięgnęła po kulinarny tytuł – pokazała całej Polsce, że szparag to coś więcej niż warzywo. To symbol tożsamości i dumy z miejsca, w którym się żyje.
– To wyjątkowy dzień, który zapamiętamy na długo – nie tylko ze względu na piękne święto, ale przede wszystkim z powodu ludzi, którzy je tworzą. Chcę z całego serca podziękować wszystkim, którzy przyczynili się do tego, że dziś Gmina Przemęt może z dumą nosić tytuł Szparagowej Stolicy Polski. Dziękuję rolnikom, producentom, ogrodnikom, pracownikom instytucji, organizatorom, wolontariuszom i mieszkańcom – za zaangażowanie, pracę i serce włożone w to wydarzenie i codzienne życie naszej gminy. Bez Was nie byłoby ani tego święta, ani miejsca, w którym dziś jesteśmy. To nasz wspólny sukces – podsumował wójt.
